“Als je geen mededogen meer hebt, heb je niets meer. “

Dat was namelijk toen de voorzanger naar eigen zeggen écht gevaar liep. ‘Welk gevaar bedoel je?’ vroeg de Dalai Lama. ‘Het gevaar om mijn mededogen voor de Chinese functionarissen kwijt te raken’ antwoordde hij. ‘Want als je geen mededogen meer hebt, heb je niets meer’.

Zo. Die zit. Ondanks alle lichamelijke martelingen, was dát wanneer hij echt voelde gevaar te lopen. En hoe bijzonder: je wordt dagelijks gemarteld, leeft in omstandigheden die wij ons niet eens voor kunnen stellen. En toch hou je voor de mensen die je al die ellende aandoen, mededogen. ‘Want’, vertelde hij, ‘achter hun daden zijn het gewoon mensen.’

Emotionele en mentale kracht = fysieke gezondheid

Hoe bijzonder. En hoe krachtig. Ik moest er echt even over na denken. Het raakte me in mijn eigen visie. De Dalai Lama vertelde in dezelfde documentaire namelijk ook, dat jouw emotionele en mentale kracht en gezondheid, óók je lichamelijke gezondheid bepalen. Er is inmiddels meer dan genoeg wetenschappelijk bewijs dat je lichamelijke klachten krijgt en simpelweg minder lang leeft, als je mentaal en emotioneel niet gezond bent.

In mijn eigen visie stel ik het misschien zelfs nog sterker. Want dit geldt óók voor je paard. Als jouw paard mentaal en emotioneel sterk is, wordt het lichamelijk veel makkelijker voor hem. Als je paard zich ongelukkig voelt, zich niet begrepen voelt of frustratie en stress ervaart, zorgt dat voor spanning en blokkades in het lichaam. Voelt je paard zich daarentegen vrij, krachtig en krijgt hij de ruimte zichzelf te mogen zijn, dan wordt je paard als vanzelf ook meer ontspannen en soepeler. Dan lossen die blokkades op. Omdat hij vrij kan ademen, vrij kan bewegen.

Het zal me ook niks verbazen, als ook paarden korter leven als ze emotioneel en mentaal niet gezond zijn. En heel eerlijk: wie wil er een paard dat emotioneel en mentaal niet gezond is? Dat simpelweg ongelukkig is? Niemand toch?

It all starts with you

En waar begint dan die mentale en emotionele kracht en gezondheid in jullie samenwerking? Nou, bij jou.

Jouw emotionele en mentale kracht is dé bepalende factor. Jij bent namelijk in the lead. Jij bepaalt wat jullie gaan doen en hoe jullie dat gaan doen. En natuurlijk kun je je paard daarin keuzes geven (graag zelfs, daar wordt hij emotioneel en mentaal nog veel sterker van!), maar jij bepaalt of die keuze er is of niet, jij bepaalt of je hem daar de ruimte in geeft.

Eén van de belangrijkste taken voor jou als ruiter is dus om aan je eigen mentale en emotionele kracht te werken, om zo óók lichamelijk sterker te kunnen worden. Om jouw eigen spanning en blokkades in je lichaam op te laten lossen.

Alleen als jij jezelf daar vrij van maakt, kun je jouw paard helemaal volgen in zijn beweging.

Alleen dan kan je paard jouw volgen.

Alleen dan is de weg ook voor hem vrij om mentaal en emotioneel sterker te worden.

Alleen dan kun je samensmelten, samen bewegen als één.

Zonder compassie voor jezelf, is compassie voor de ander onmogelijk

De kern van emotionele en mentale gezondheid, zoals ook de Dalai Lama en de voorzanger weten, is mededogen. Compassie. Voor de ander (zoals je paard), maar misschien nog meer voor jezelf. Zonder compassie voor jezelf, is compassie voor de ander onmogelijk. Dus ook hiervoor geldt: compassie begint bij jezelf.

Jezelf accepteren zoals je bent. Wie je bent. Met al je goede en minder goede kanten. Tevreden zijn met waar je bent en tegelijkertijd jezelf de kans geven om te groeien. Weten wat je wilt, zonder jezelf enkel en alleen maar aan te passen aan anderen. En als je weet wat je wilt, dat ook aan jezelf gunnen. Jezelf vrij voelen om ervoor te gaan, om die ruimte in te nemen.

Mededogen versus medelijden

Mededogen en medelijden worden nogal eens door elkaar gehaald. Medelijden is zoals het woord al zegt: mee lijden. Je gaat net als de ander waar je het medelijden voor voelt, óók lijden. Daarmee breng je jezelf schade toe, en wellicht de ander (onbewust) ook. Door mee te gaan lijden, neem je de verantwoordelijkheid van het lijden van de ander op je. Er zit iets neerbuigends in medelijden: het kan de ander minder of kleiner maken, omdat je er ergens een signaal mee geeft dat de ander zijn lijden niet zou kunnen dragen of te boven zou kunnen komen.

Mededogen daarentegen laat de verantwoordelijkheid van het lijden (en van het beëindigen van lijden!) bij de ander. Het gaat uit van gelijkwaardigheid. Mededogen betekent het lijden van de ander te zien en te erkennen, en vervolgens ook mee te voelen, zonder jezelf te identificeren met het lijden van de ander.

Hoe mooi zou dat zijn als jij je paard dat kan geven?

Hoe mooi zou het zijn als jij dat jezelf kunt geven?

Hoe vrij zouden jullie dan samen kunnen bewegen?

Hoe krachtig zouden jullie dan samen kunnen worden?

Hoeveel geluk zou dat jullie brengen?

Dat dus. Dankjewel Dalai Lama en de voorzanger. Compassie is key. Ook voor ons ruiters.