Het dilemma

Het voorbeeld wat ik gaf, was dat mijn paard Elize de trailer en dan met name het reizen op het moment verschrikkelijk vindt. Het is een hele duidelijke ‘nee’!

En toch zou ik het tof vinden om weer met haar op pad te kunnen gaan. Om met haar naar clinics en wedstrijden te gaan, om te lessen en wie weet om weer een keer naar het strand te kunnen (yaaayy!). Ik wil met haar de wereld ontdekken en onszelf laten groeien, samen sterker worden.

Dat is ook wat ik haar gun. Ik weet dat zij ook geniet van de uitdagingen die ik haar dan kan geven, en die keer op het strand… dat vond ze echt te gek. Modus ‘blij’ stond aan 😉

Maar die trailer… die staat in de weg van die dromen. Toen ze me dus vertelde niet meer op de trailer te willen, was dat wel een moment… wat nu?

Als je steeds opnieuw zou vragen, tot een ‘ja’, is er geen ruimte voor haar ‘nee’. Als je de ‘nee’ simpelweg zou accepteren, is er geen ruimte voor jouw eigen deel in de samenwerking.

Best een dilemma. Allebei voelen niet goed. De eerste optie leidt tot dwang, en daarmee stress bij je paard. Met de tweede optie doe je jezelf tekort en blijft het bij een droom.

De oplossing ligt in het gesprek aangaan met je paard.

En ja, dat begint met luisteren naar je paard. Herkennen en erkennen dat een ‘nee’ echt een ‘nee’ is. Dat je huidige strategie niet werkt. Dat je paard aangeeft iets niet te kunnen of willen. En dat je daar gehoor aan mag geven.

Daarvoor is het nodig kleine signalen op te vangen. Signalen als een versnelde ademhaling, spierspanning, vertraagde of juist versnelde beweging, een staart die zwiept, ogen en oren die groter worden.

Mocht je ze missen: de signalen worden vaak steeds groter, dus er gaat sowieso een moment komen dat je ze opmerkt. Logisch ook: als jij iets duidelijk probeert te maken aan iemand en je wordt niet gehoord, ga je simpelweg harder praten. En als dat niet lukt, ga je schreeuwen (of dat de meest volwassen oplossing is, is een ander verhaal natuurlijk ;)). Dat doet je paard ook. Hij probeert met je te communiceren, hij doet alles om gehoord te worden. Dus als je paard ‘ineens’ groot reageert, met bijvoorbeeld aan het touw trekken, wegrennen of steigeren, betekent dat dat je al wat signalen van je paard hebt gemist.

Ook hebben we zelf als mensen de neiging om het gedrag van ons paard snel in te vullen als normaal. “Dat doet hij altijd.” of “Zo is hij nu eenmaal.” Daardoor stop je met jezelf af te vragen wat er nu écht aan de hand is, en mis je een heleboel communicatie van je paard. Blijf objectief observeren en met een frisse blik naar je paard kijken, dan blijft de communicatie zuiver en open.

Zuiver en open? En jijzelf dan?

Dat is alleen nog niet zo’n simpele opdracht. Om die communicatie zuiver en open te houden, is het nodig dat je niet alleen je paard objectief observeert, maar jezelf ook. Wat doet de reactie van je paard met jou? Wat gebeurt er met jou na een ‘nee’? Ben je teleurgesteld? Raak je in de war? Maakt het je onzeker? Word je misschien juist strenger? Roept het spanning bij jezelf op? Trek je jezelf terug? Misschien confronterend, maar een eerlijk antwoord op deze vragen levert je heel veel op. 

Want door de gevoelens en gedachten die er door je heen gaan op te merken, kun je bepalen of het iets is wat je paard tegen jou zegt, of wat jij tegen jezelf zegt. Al die gedachten en gevoelens, bepalen jouw energie. Hoe je in je vel steekt, hoe je bent op dat moment. En dat bepaalt hoe jij in dat moment reageert op je paard, maar óók hoe jouw paard reageert op jou.

“Hij stelt zich aan” bestaat niet

Bedenk je dat een paard niet kan faken! Als je paard stress signalen laat zien, betekent dat dat hij stress heeft. Het is dus onmogelijk dat je paard zich aanstelt en gewoon geen zin heeft (in dat geval laat je paard andere signalen zien!). Hij vindt het op dat moment echt iets eng of spannend. Ook al heeft hij die hoek van de bak al 100 keer gezien.

Als jij geen actie hebt ondernomen om dat te veranderen, is er ook geen reden voor je paard om het ineens niet meer eng te vinden. Sterker nog, hoe vaker je het herhaalt dat wat hij spannend vindt zónder iets te veranderen, hoe meer je paard bevestigd raakt in zijn gevoel. Dan wordt het een patroon. Herhaling heeft dus vaak het tegenovergestelde effect. Start daarom met de conversatie aan te gaan en biedt gerichte training aan om je paard te helpen zijn angsten te overwinnen. Dat helpt weer om jullie samen als team sterker te maken!

Nu begint het echt…

Daarna begint het gesprek pas echt! Als je paard ‘nee’ zegt, of ‘liever niet’, of ‘moet dit echt?’, is het jouw taak om te achterhalen waarom je paard dit tegen je zegt. Wat zit hem dwars? Wat maakt het vervelend of spannend? Of is de vraag wel duidelijk? Is je vraag misschien te moeilijk op dit moment, mag het kleiner?

Dan wordt het tijd om jouw eigen rol op te pakken. Wat ik nogal eens zie gebeuren, is dat ruiters zich na een ‘nee’ van hun paard terug trekken uit de samenwerking. Misschien herken je jezelf hier wel in: hij wil het niet, dus het kan niet. Je maakt jezelf klein, offert jezelf en jouw wensen op voor je paard. Terwijl wat jij wilt, net zo belangrijk is als wat je paard wilt. Echt! Jullie zijn een team. Als je uit de conversatie stapt, stap je uit het team. Ja, je geeft je paard alle ruimte, maar eigenlijk laat je je paard alleen achter.

Denk er maar eens over na. Een sterk team is een team waarin iedereen een stem heeft, waarin gelijkwaardigheid is. Waarin je elkaar helpt. Waarin je elkaar aanmoedigt en opraapt als er iets mis gaat.

Is er een manier om je paard te helpen? Hoe kun je je paard aanmoedigen? Wat heeft je paard van jou nodig? Kun je wat hem dwarszit, wegnemen? Hoe kun je er zijn voor je paard? Wat brengt hem ontspanning? Wat geeft hem plezier? Wat levert het je paard op om met je mee te doen? This is the fun part! Hier kun je creatief worden.

Creatief?

Ik weet het, we willen als mensen graag één antwoord of één oplossing voor onze problemen. Maar jouw paard is uniek. Net als jij. Jullie samenwerking is one of a kind. Wat voor de ene combinatie fantastisch werkt, kan voor de andere een drama zijn. Dat betekent dat je op zoek mag gaan naar oplossingen waar jullie je prettig bij voelen. Die jullie verder brengen. Wat voor jullie werkt.

Zo ben ik met Elize begonnen met de trailer aan de rand van de longeerbak te zetten, en werken we nu in vrijheid aan het weer ok worden met trailer laden. De oefeningen die ik gebruik, zijn afgestemd op wat zij aangeeft, wat zij leuk vindt om te doen én waar ik zelf ook plezier in heb.